Ministarstvo finansija je dana 10. novembra 2015. godine pod brojem 011-00-1180/2015-04 dalo Objašnjenje o primeni člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u u oblasti građevinarstva, koje prenosimo u celini:
„Na osnovu člana 23. stav 2. Zakona o državnoj upravi („Službeni glasnik RS“, br. 79/05, 101/07, 95/10 i 99/14)
Ministar finansija donosi
OBJAŠNJENJE
o primeni člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona o porezu na dodatu vrednost u oblasti građevinarstva
1. Poreski dužnik za promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji se vrši od 15. oktobra 2015. godine, a za koji zaključno sa 14. oktobrom 2015. godine nije vršeno avansno plaćanje
Počev od 15. oktobra 2015. godine za promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji obveznik PDV vrši drugom obvezniku PDV, odnosno licu iz člana 9. stav 1. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon, 142/14 i 83/15 – u daljem tekstu: Zakon), obavezu obračunavanja i plaćanja PDV ima primalac predmetnog dobra, odnosno usluge, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, nezavisno od toga da li poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona ima svojstvo investitora ili drugog naručioca posla i nezavisno od toga da li obveznik PDV koji vrši taj promet ima svojstvo izvođača radova, podizvođača ili drugog izvršioca posla.
Prema tome, u svim slučajevima kada obveznik PDV vrši oporezivi promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva drugom obvezniku PDV, odnosno licu iz člana 9. stav 1. Zakona (u okviru izgradnje, rekonstrukcije, adaptacije, sanacije, popravke objekata i dr), poreski dužnik zataj promet jeste primalac tih dobara, odnosno usluga.
Primer 1.
Obveznik PDV – lice „A“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „B“ ugovor o rekonstrukciji poslovne zgrade u kojoj obveznik PDV – lice „B“ obavlja delatnost trgovine na malo.
Poreski dužnik za taj promet jeste obveznik PDV – lice „B“.
2. Poreski dužnik za promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji se vrši od 15. oktobra 2015. godine, a za koji je zaključno sa 14. oktobrom 2015. godine izvršeno avansno plaćanje
Prema odredbi člana 34. Zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, broj 83/15), za oporezivi promet dobara i usluga koji se vrši nakon početka primene ovog zakona, a za koji je pre početka primene ovog zakona naplaćena, odnosno plaćena naknada ili deo naknade, poreski dužnik za taj promet određuje se u skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon i 142/14).
U skladu sa navedenom zakonskom odredbom, ako je za oporezivi promet dobara i usluga izvršeno avansno plaćanje zaključno sa 14. oktobrom 2015. godine, a promet dobara i usluga se vrši od 15. oktobra 2015. godine, što znači da iznos avansnih sredstava (plaćenih zaključno sa 14. oktobrom 2015. godine) predstavlja naknadu ili deo naknade za promet koji se vrši od 15. oktobra 2015. godine, u tom slučaju za taj promet dobara i usluga, poreski dužnik određuje se u skladu sa članom 10. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon i 142/14).
Primer 2.
Obveznik PDV – lice „A“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „B“ ugovor o rekonstrukciji poslovne zgrade obveznika PDV – lica „B“, od materijala obveznika PDV – lica „A“. Ugovor je zaključen 1. juna 2015. godine, pri čemu tim ugovorom nije predviđeno ispostavljanje situacija (što znači da se ceo posao rekonstrukcije tretira kao jedan promet dobra). Istog dana obveznik PDV – lice „B“ uplatio je avans obvezniku PDV – licu „A“ u iznosu od 50% ugovorene vrednosti posla. Po osnovu primljenih avansnih sredstava, obveznik PDV – lice „A“ obračunao je i platilo PDV u skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon i 142/14). Radovi su završeni dana 26. oktobra 2015. godine.
Poreski dužnik za taj promet jeste obveznik PDV – lice „A“.
Primer 3.
Obveznik PDV – lice „A“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „B“ ugovor o rekonstrukciji poslovne zgrade obveznika PDV – lica „B“, od materijala obveznika PDV – lica „A“. Ugovor je zaključen 1. juna 2015. godine, pri čemu je tim ugovorom predviđeno ispostavljanje tri situacije (dve privremene i konačna, što znači da posao rekonstrukcije podrazumeva tri prometa dobara), kao i to da će se svaka situacija pravdati delom avansa. Istog dana obveznik PDV – lice „B“ uplatio je avans obvezniku PDV – licu „A“ u iznosu od 50% ugovorene vrednosti posla. Po osnovu primljenih avansnih sredstava, obveznik PDV – lice „A“ obračunao je i platio PDV u skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon i 142/14). Radovi su završeni dana 26. oktobra 2015. godine.
Poreski dužnik za promet dobara (tri situacije-prometa), jeste obveznik PDV – lice „A“.
Primer 4.
Obveznik PDV – lice „A“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „B“ ugovor o rekonstrukciji poslovne zgrade obveznika PDV – lica „B“, od materijala obveznika PDV – lica „A“. Ugovor je zaključen 1. juna 2015. godine, pri čemu je tim ugovorom predviđeno ispostavljanje tri situacije (dve privremene i konačna, što znači da posao rekonstrukcije podrazumeva tri prometa dobara), s tim što nije predviđeno da će se svaka situacija pravdati delom avansa. Istog dana obveznik PDV – lice „B uplatilo je avans obvezniku PDV – licu „A“ u iznosu od 50% ugovorene vrednosti posla. Po osnovu primljenih avansnih sredstava, obveznik PDV – lice „A“ obračunao je i platio PDV u skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon i 142/14). Radovi su završeni dana 26. oktobra 2015. godine.
Poreski dužnik za promet dobara po osnovu prve situacije koja je u potpunosti pravdana avansom i po osnovu druge situacije koja je delimično pravdana avansom jeste obveznik PDV – lice „A“, dok je po osnovu treće situacije koja nije pravdana avansom poreski dužnik obveznik PDV – lice „B“.
3. Dobra i usluge iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona
Dobra i usluge iz oblasti građevinarstva utvrđena su Pravilnikom o utvrđivanju dobara i usluga iz oblasti građevinarstva za svrhu određivanja poreskog dužnika za porez na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, broj 86/15 – u daljem tekstu. Pravilnik).
Saglasno odredbi člana 2. stav 1. Pravilnika, dobrima i uslugama iz oblasti građevinarstva, u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, smatraju se dobra i usluge čiji se promet vrši u skladu sa članom 4. stav 1. i stav 3. tačka 6) i članom 5. stav 1. i stav 3. tačka 3) Zakona, u okviru obavljanja delatnosti iz sledećih grupa Klasifikacije delatnosti koje su propisane Uredbom o klasifikaciji delatnosti („Službeni glasnik RS“, broj 54/10), i to:
1) 41.20 Izgradnja stambenih i nestambenih zgrada;
2) 42.11 Izgradnja puteva i autoputeva;
3) 42.12 Izgradnja železničkih pruga i podzemnih železnica;
4) 42.13 Izgradnja mostova i tunela;
5) 42.21 Izgradnja cevovoda;
6) 42.22 Izgradnja električnih i telekomunikacionih vodova;
7) 42.91 Izgradnja hidrotehničkih objekata;
8) 42.99 Izgradnja ostalih nepomenutih građevina;
9) 43.11 Rušenje objekata;
10) 43.12 Priprema gradilišta;
11) 43.21 Postavljanje električnih instalacija;
12) 43.22 Postavljanje vodovodnih, kanalizacionih, grejnih i klimatizacionih sistema;
13) 43.29 Ostali instalacioni radovi u građevinarstvu;
14) 43.31 Malterisanje;
15) 43.32 Ugradnja stolarije;
16) 43.33 Postavljanje podnih i zidnih obloga;
17) 43.34 Bojenje i zastakljivanje;
18) 43.91 Krovni radovi;
19) 43.99 Ostali nepomenuti specifični građevinski radovi.
Kada obveznik poreza na dodatu vrednost (u daljem tekstu: PDV) obavlja aktivnosti iz stava 1. ovog člana, nezavisno od toga da li je registrovan za obavljanje tih aktivnosti u skladu sa zakonom, po nalogu naručioca, od sopstvenog materijala, pod uslovom da se ne radi samo o dodacima ili drugim sporednim materijalima, smatra se da obveznik PDV, u skladu sa članom 4. stav 1. i stav 3. tačka 6) Zakona, vrši promet dobara iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona (stav 2. istog člana Pravilnika).
Odredbom stava 3. istog člana Pravilnika propisano je da, kada obveznik PDV obavlja aktivnosti iz stava 1. ovog člana, nezavisno od toga da li je registrovan za obavljanje tih aktivnosti u skladu sa zakonom, po nalogu naručioca, od materijala naručioca, smatra se da obveznik PDV, u skladu sa članom 5. stav 1. i stav 3. tačka 3) Zakona, vrši promet usluga iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona.
U skladu sa navedenim:
– dobrima iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona smatraju se dobra koja su proizvedena, odnosno sastavljena po nalogu naručioca, od materijala isporučioca (pod uslovom da se ne radi samo o dodacima ili drugim sporednim materijalima), a čiju isporuku vrši obveznik PDV koji ih je faktički proizveo ili sastavio (npr. građevinsko preduzeće), odnosno obveznik PDV koji se obavezao da će izvršiti isporuku tih dobara (npr. finansijer);
– uslugama iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona smatraju se usluge proizvodnje, odnosno sastavljanja dobara po nalogu naručioca, od materijala naručioca, a čiju predaju vrši obveznik PDV koji ih je faktički proizveo ili sastavio (npr. građevinsko preduzeće), odnosno obveznik PDV koji se obavezao da će izvršiti predaju tih dobara (npr. finansijer).
Primer 5.
Obveznik PDV – lice „A“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „B“ ugovor o ugradnji stolarije na poslovnoj zgradi obveznika PDV – lica „B“.
1) Ako obveznik PDV – lice „A“ ugrađuje sopstvenu stolariju, nezavisno od toga da li je obveznik PDV – lice „A“ istovremeno i proizvođač stolarije ili je stolariju nabavio od obveznika PDV – lica „V“, obveznik PDV – lice „A“ vrši promet dobara iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona obvezniku PDV – licu „B“.
2) Ako obveznik PDV – lice „A“ ugrađuje stolariju koja je u vlasništvu obveznika PDV – lica „B“, pri čemu je obveznik PDV – lice „B“ predmetnu stolariju nabavio od obveznika PDV – lica „V“, obveznik PDV – lice „A“ vrši promet usluga iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona obvezniku PDV – licu „B“.
Napomena: Obveznik PDV – lice „V“, u oba slučaja, vrši promet stolarije koja se ne smatra dobrom iz oblasti građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, što znači da za promet stolarije koji obveznik PDV – lice „V“ vrši drugom obvezniku PDV – licu „A“ u prvom slučaju, odnosno licu „B“ u drugom slučaju, obavezu obračunavanja PDV ima obveznik PDV – lice „V“ kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 1) Zakona.
Primer 6.
Obveznik PDV – lice „A“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „B“ ugovor o izgradnji poslovne zgrade po tzv. sistemu „ključ u ruke“ (koji u konkretnom slučaju podrazumeva izgradnju poslovne zgrade i čišćenje zgrade nakon izgradnje). Predmetna zgrada gradi se od materijala izvođača radova obveznika PDV – lica „A“.
Za promet dobra koji se vrši u okviru aktivnosti iz grupe 41.20 – Izgradnja stambenih i nestambenih zgrada Klasifikacije delatnosti, poreski dužnik je obveznik PDV – lice „B“, s obzirom na to da je reč o dobru iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, dok je za promet usluge čišćenja zgrade nakon izgradnje poreski dužnik obveznik PDV – lice „A“, s obzirom na to da se ova usluga ne smatra uslugom iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona.
Primer 7.
Obveznik PDV – lice „A“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „B“ ugovor o postavljanju instalacija za liftove i ugradnju liftova u poslovnoj zgradi obveznika PDV – lica „B“.
Poreski dužnik u ovom slučaju jeste obveznik PDV – lice „B“, s obzirom na to da je reč o prometu koji se vrši u okviru aktivnosti iz grupe 43.29 – Ostali instalacioni radovi u građevinarstvu Klasifikacije delatnosti, tj. o prometu iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona.
Primer 8.
Obveznik PDV – lice „B“ zaključio je sa drugim obveznikom PDV – licem „V“ ugovor o održavanju i popravci liftova u poslovnoj zgradi obveznika PDV – lica „B“.
Za predmetni promet poreski dužnik jeste obveznik PDV – lice „V“, s obzirom na to da nije reč o prometu iz oblasti građevinarstva iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona. Naime, održavanje i popravka liftova svrstani su u grupu 33.12 – Popravka mašina Klasifikacije delatnosti.
4. Promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji vrši obveznik PDV licu koje nije obveznik PDV (sa izuzetkom lica iz člana 9. stav 1. Zakona)
Za promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji vrši obveznik PDV licu koje nije obveznik PDV (sa izuzetkom lica iz člana 9. stav 1. Zakona), poreski dužnik je obveznik PDV koji vrši taj promet.
Primer 9.
Obveznik PDV pokriva krov na zgradi osnovne škole. Osnovna škola nije obveznik PDV. Poreski dužnik za taj promet jeste obveznik PDV koji vrši predmetni promet.
Napomena: Kada obveznik PDV vrši promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva licu iz člana 9. stav 1. Zakona (Republika, republički organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, pravna lica osnovanim zakonom, odnosno aktom organa Republike, teritorijalne autonomije i lokalne samouprave u cilju obavljanja poslova državne uprave ili lokalne samouprave), poreski dužnik za taj promet uvek je lice iz člana 9. stav 1. Zakona (nezavisno od toga da li jeste ili nije obveznik PDV).
5. Promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji vrši lice koje nije obveznik PDV licu koje jeste obveznik PDV
Na promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji vrši lice koje nije obveznik PDV licu koje jeste obveznik PDV, PDV se ne obračunava i ne plaća.
Primer 10.
Preduzetnička radnja koja nije obveznik PDV pruža uslugu postavljanja parketa obvezniku PDV. Za predmetni promet ne postoji obaveza obračunavanja i plaćanja PDV. Naime, u ovom slučaju PDV ne obračunava ni preduzetnička radnja ni obveznik PDV kojem je pružena predmetna usluga.“
Pretplatnike na časopis „PDV“ detaljnije ćemo pisanim putem informisati o ovoj temi u narednom periodu.
Knjige u izdanju „Cekos in“-a:
– Zakon o PDV-u – prečišćen tekst, i
– Podzakonska akta za primenu Zakona o PDV-u – prečišćeni tekstovi uredbi i pravilnika,
možete poručiti preko našeg sajta.