Objašnjenja Ministarstva finansija RS u vezi sa određivanjem mesta prometa usluga

Ministarstvo finansija RS dalo je:

U časopisu „PDV“ br. 2/2017 i 3/2017 detaljno smo obradili mesto prometa usluga, a navedena objašnjenja Ministarstva finansija dajemo u nastavku:

 

 

„Na osnovu člana 23. stav 2. Zakona o državnoj upravi („Službeni glasnik RS“, br. 79/05, 101/07, 95/10 i 99/14),

Ministar finansija donosi

OBJAŠNJENJE
u vezi sa određivanjem mesta prometa usluga prevoza dobara koje se pružaju poreskom obvezniku, od 1. aprila 2017. godine
(Mišljenje Ministarstva finansija RS broj: 011-00-225/2017-04 od 24.03.2017. godine)

1. Uvod

Od 1. aprila 2017. godine primenjuju se nova pravila za određivanje mesta prometa usluga, koja su propisana odredbama člana 12. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon, 142/14, 83/15 i 108/16 – u daljem tekstu: Zakon). U skladu sa navedenim pravilima, mesto prometa usluga prevoza dobara određuje se u zavisnosti od toga da li se usluga pruža poreskom obvezniku ili licu koje nije poreski obveznik.

NAPOMENA: Licem koje vrši usluge prevoza dobara smatra se lice koje faktički vrši prevoz dobara, kao i svako drugo lice koje se obavezalo da će izvršiti prevoz dobara.

2. Određivanje poreskog obveznika

Za svrhu primene pravila koja se odnose na određivanje mesta prometa usluga, odredbom člana 12. stav 1. Zakona propisano je da se ovim članom određuje poreski obveznik isključivo za svrhu primene tih pravila.

Odredbama člana 12. stav 2. Zakona propisano je da kada uslugu pruža lice koje je obveznik PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:

1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;

2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave sa sedištem u Republici;

3) strana pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, registrovani za plaćanje poreza na potrošnju u državi u kojoj imaju sedište.

Saglasno odredbama člana 12. stav 3. Zakona, kada uslugu pruža strano lice koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:

1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;

2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave.

3. Mesto prometa usluga prevoza dobara

Mesto prometa velikog broja usluga određuje se u skladu sa opštim pravilima propisanim odredbama člana 12. st. 4. i 5. Zakona, dok su za određivanje mesta prometa određenih usluga (navedenih u Zakonu) propisani izuzeci od primene opštih pravila. S obzirom na to da za promet usluga prevoza dobara koje se pružaju poreskom obvezniku nije propisan izuzetak od primene opšteg pravila iz člana 12. stav 4. Zakona, mestom prometa predmetnih usluga, u skladu sa članom 12. stav 4. Zakona, smatra se mesto u kojem primalac usluga ima sedište ili stalnu poslovnu jedinicu ako se promet usluga vrši stalnoj poslovnoj jedinici koja se ne nalazi u mestu u kojem primalac usluga ima sedište, odnosno mesto u kojem primalac usluga ima prebivalište ili boravište.

4. Usluge prevoza dobara koje nisu predmet oporezivanja PDV

Ako primalac usluga prevoza dobara ima sedište, stalnu poslovnu jedinicu kojoj se vrši promet usluga (a koja se ne nalazi u mestu u kojem primalac usluga ima sedište), prebivalište ili boravište u inostranstvu, odnosno van Republike Srbije, mesto prometa usluga je u inostranstvu, odnosno van Republike Srbije, što znači da te usluge nisu predmet oporezivanja PDV.

Kada predmetne usluge vrši obveznik PDV, pružalac usluga – obveznik PDV dužan je izda račun u skladu sa Zakonom i Pravilnikom o određivanju slučajeva u kojima nema obaveze izdavanja računa i o računima kod kojih se mogu izostaviti pojedini podaci („Službeni glasnik RS“, br. 123/12 i 86/15 – u daljem tekstu: Pravilnik o računima). Naime, u računu za usluge prevoza dobara za koje se smatra da su izvršene u inostranstvu, obveznik PDV izdaje račun u kojem navodi naziv, adresu i PIB obveznika – izdavaoca računa, mesto i datum izdavanja i redni broj računa, naziv, adresu i PIB obveznika – primaoca računa (pri čemu podatak o PIB-u stranog lica nije obavezan, ali se preporučuje), vrstu i obim usluga, datum prometa dobara i usluga i visinu avansnih plaćanja, ukupan iznos naknade za izvršeni promet usluga i napomenu o odredbi Zakona na osnovu koje nije obračunat PDV, a koja može da glasi: „PDV nije obračunat u skladu sa članom 12. stav 4. Zakona.“.

Podatak o naknadi za promet usluga prevoza dobara za koje se smatra da su izvršene u inostranstvu ne iskazuje se u poreskoj prijavi (Obrazac PPPDV), ali je obveznik PDV – pružalac usluga dužan da u svojoj evidenciji obezbedi podatke o tom prometu u skladu sa Zakonom i Pravilnikom o obliku, sadržini i načinu vođenja evidencije o PDV („Službeni glasnik RS“, broj 120/12).

NAPOMENA: Za neobračunavanje PDV po osnovu pružanja usluga prevoza dobara koje nisu predmet oporezivanja PDV, nije potrebno ispuniti uslove koji su propisani za ostvarivanje poreskog oslobođenja za usluge prevoza dobara koje su predmet oporezivanja PDV.

5. Usluge prevoza dobara koje su predmet oporezivanja PDV i poreski tretman tih usluga

Ako primalac usluga prevoza dobara ima sedište, stalnu poslovnu jedinicu kojoj se vrši promet usluga, prebivalište ili boravište u Republici Srbiji, mesto prometa usluga je u Republici Srbiji, što znači da je reč o uslugama koje su predmet oporezivanja PDV, za koji se određuje poreski tretman.

Na naknadu, bez PDV, za promet navedenih usluga prevoza dobara, PDV se obračunava po poreskoj stopi od 20% i plaća u skladu sa Zakonom, osim u slučaju kada je reč o uslugama prevoza dobara za koje je Zakonom propisano poresko oslobođenje (npr. usluge prevoza u vezi sa uvozom, izvozom, tranzitom i privremenim uvozom dobara).

Naime, odredbama člana 24. stav 1. tač. 1) i 8) Zakona propisano je, između ostalog, poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza, tj. da se PDV ne plaća na prevozne usluge koje su povezane sa uvozom dobara, ako je vrednost tih usluga sadržana u osnovici iz člana 19. stav 2. ovog zakona (osnovica za uvoz dobara), kao i na prevozne usluge koje su u vezi sa izvozom, tranzitom i privremenim uvozom dobara. Poresko oslobođenje za promet predmetnih usluga može se ostvariti ako su ispunjeni uslovi propisani Pravilnikom o načinu i postupku ostvarivanja poreskih oslobođenja kod PDV sa pravom na odbitak prethodnog poreza („Službeni glasnik RS“, br. 120/12, 40/15, 82/15, 86/15, 11/16 i 21/17 – u daljem tekstu: Pravilnik o poreskim oslobođenjima).

Prema odredbi člana 2. stav 1. Pravilnika o poreskim oslobođenjima, poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tačka 1) Zakona za prevozne i ostale usluge koje su povezane sa uvozom dobara, a koje se smatraju sporednim troškovima iz člana 19. stav 2. tačka 2) Zakona, obveznik može da ostvari uz posedovanje dokaza da je vrednost tih usluga sadržana u osnovici za obračunavanje PDV pri uvozu dobara.

Saglasno stavu 2. istog člana Pravilnika o poreskim oslobođenjima, dokazima iz stava 1. ovog člana za prevozne usluge koje su povezane sa uvozom dobara smatraju se:

1) dokument o izvršenoj usluzi prevoza (CMR, CIM, manifest i dr.);

2) račun ili drugi dokument koji služi kao račun, izdat u skladu sa Zakonom.

Uslugom prevoza koja je povezana sa uvozom dobara iz člana 24. stav 1. tačka 1) Zakona, koja se pruža poreskom obvezniku u smislu člana 12. Zakona, smatra se usluga prevoza dobara od mesta utovara van Republike Srbije do prvog odredišta u Republici Srbiji iz člana 19. stav 3. Zakona, pri čemu se u računu za predmetnu uslugu iskazuje podatak o ukupnom iznosu naknade za tu uslugu (član 2. stav 4. tačka 1) i stav 5. Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

Ako je naknada, odnosno deo naknade naplaćen pre izvršenog prometa prevoznih usluga koje su povezane sa uvozom dobara, obveznik može da ostvari poresko oslobođenje ako poseduje račun o avansnom plaćanju, izdat u skladu sa Zakonom (član 2. stav 7. Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

Odredbom člana 14. stav 1. Pravilnika o poreskim oslobođenjima propisano je da poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tačka 8) Zakona, za prevozne usluge koje su u vezi sa izvozom dobara, obveznik može da ostvari ako poseduje:

1) dokument o izvršenoj usluzi prevoza (CMR, CIM, manifest i dr.);

2) račun ili drugi dokument koji služi kao račun, izdat u skladu sa Zakonom.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, a u skladu sa stavom 3. istog člana Pravilnika o poreskim oslobođenjima, poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tačka 8) Zakona, za prevozne usluge koje su u vezi sa izvozom dobara, od mesta utovara do mesta pretovara koja se nalaze na teritoriji Republike Srbije, obveznik može da ostvari ako poseduje:

1) račun ili drugi dokument koji služi kao račun, izdat u skladu sa Zakonom;

2) carinsku deklaraciju za postupak tranzita.

Uslugom prevoza koja je u vezi sa izvozom dobara iz člana 24. stav 1. tačka 8) Zakona, a koja se pruža poreskom obvezniku u smislu člana 12. Zakona, smatra se usluga prevoza dobara od mesta utovara u Republici Srbiji do odredišta van Republike Srbije, pri čemu se u računu koji se izdaje za predmetnu uslugu iskazuje podatak o ukupnom iznosu naknade za tu uslugu (član 14. stav 4. tačka 1) i stav 5. Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

Ako je naknada, odnosno deo naknade naplaćen pre izvršenog prometa prevoznih usluga koje su u vezi sa izvozom dobara, obveznik može da ostvari poresko oslobođenje ako poseduje račun o avansnom plaćanju, izdat u skladu sa Zakonom (član 14. stav 6. Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

Odredbom člana 15. stav 1. Pravilnika o poreskim oslobođenjima propisano je da poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tačka 8) Zakona, za prevozne usluge koje su u vezi sa tranzitom dobara, obveznik može da ostvari ako poseduje:

1) dokument o izvršenoj usluzi prevoza (CMR, CIM, manifest i dr.);

2) račun ili drugi dokument koji služi kao račun, izdat u skladu sa Zakonom.

Saglasno stavu 3. istog člana Pravilnika o poreskim oslobođenjima, izuzetno, ako se tranzit dobara vrši dalekovodima, cevovodima ili na sličan način, poresko oslobođenje obveznik može da ostvari ako poseduje:

1) račun ili drugi dokument koji služi kao račun, izdat u skladu sa Zakonom;

2) potvrdu nadležnog carinskog organa o izvršenom tranzitu dobara.

Uslugom prevoza koja je u vezi sa tranzitom dobara iz člana 24. stav 1. tačka 8) Zakona, a koja se pruža poreskom obvezniku u smislu člana 12. Zakona, smatra se usluga prevoza dobara preko teritorije Republike Srbije, od mesta utovara do mesta istovara koja se nalaze van Republike Srbije, pri čemu se u računu koji se izdaje za predmetnu uslugu iskazuje podatak o ukupnom iznosu naknade za tu uslugu (član 15. stav 4. tačka 1) i stav 5. Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

Ako je naknada, odnosno deo naknade naplaćen pre izvršenog prometa prevoznih usluga koje su u vezi sa tranzitom dobara, obveznik može da ostvari poresko oslobođenje ako poseduje račun o avansnom plaćanju, izdat u skladu sa Zakonom (član 15. stav 6. Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

Odredbom člana 16. stav 1. Pravilnika o poreskim oslobođenjima propisano je da poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tačka 8) Zakona, za prevozne usluge koje su u vezi sa privremenim uvozom dobara, obveznik može da ostvari ako poseduje:

1) dokument o izvršenoj usluzi prevoza (CMR, CIM, manifest i dr.);

2) račun ili drugi dokument koji služi kao račun, izdat u skladu sa Zakonom.

Saglasno stavu 3. istog člana Pravilnika o poreskim oslobođenjima, uslugom prevoza koja je u vezi sa privremenim uvozom dobara iz člana 24. stav 1. tačka 8) Zakona, a koja se pruža poreskom obvezniku u smislu člana 12. Zakona, smatra se usluga prevoza dobara od mesta utovara van Republike Srbije do prvog odredišta u Republici Srbiji iz člana 19, stav 3. Zakona, pri čemu se u računu koji se izdaje za predmetnu uslugu iskazuje podatak o ukupnom iznosu naknade za tu uslugu (član 16. stav 3. tačka 1) i stav 4, Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

Ako je naknada, odnosno deo naknade naplaćen pre izvršenog prometa prevoznih usluga koje su u vezi sa privremenim uvozom dobara, obveznik može da ostvari poresko oslobođenje ako poseduje račun o avansnom plaćanju, izdat u skladu sa Zakonom (član 16. stav 5. Pravilnika o poreskim oslobođenjima).

6. Primeri za određivanje mesta prometa usluge prevoza dobara koji vrši obveznik PDV

1) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza dobara od Beograda do Kraljeva poreskom obvezniku koji ima sedište u Novom Sadu.

Mesto prometa usluge je Novi Sad. Promet usluge oporezuje se PDV po poreskoj stopi od 20%.

2) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza dobara od Beograda do Kraljeva poreskom obvezniku koji ima sedište u Parizu.

Mesto prometa usluge je Pariz. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

3) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza koja je povezana sa uvozom dobara od Pariza do Beograda poreskom obvezniku koji ima sedište u Novom Sadu.

Mesto prometa usluge je Novi Sad. Promet usluge oslobođen je PDV sa pravom na odbitak prethodnog poreza, ako je vrednost te usluge sadržana u osnovici za obračunavanje PDV za uvoz dobara i uz posedovanje dokaza propisanih Pravilnikom o poreskim oslobođenjima.

4) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza koja je povezana sa uvozom dobara od Pariza do Beograda poreskom obvezniku koji ima sedište u Rimu.

Mesto prometa usluge je Rim. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

5) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza u vezi sa izvozom dobara od Beograda do Pariza poreskom obvezniku koji ima sedište u Novom Sadu.

Mesto prometa usluge je Novi Sad. Promet usluge oslobođen je PDV sa pravom na odbitak prethodnog poreza, ako obveznik PDV poseduje dokaze propisane Pravilnikom o poreskim oslobođenjima.

6) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza u vezi sa izvozom dobara od Beograda do Pariza poreskom obvezniku koji ima sedište u Parizu.

Mesto prometa usluge je Pariz. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

7) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza dobara od Pariza do Barselone poreskom obvezniku koji ima sedište u Beogradu.

Mesto prometa usluge je Beograd. Promet usluge oporezuje se PDV po poreskoj stopi od 20%.

8) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza dobara od Pariza do Barselone poreskom obvezniku koji ima sedište u Rimu.

Mesto prometa usluge je Rim. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

9) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza dobara u vezi sa tranzitom poreskom obvezniku koji ima sedište u Beogradu, od Ljubljane do Atine, preko teritorije Republike Srbije.

Mesto prometa usluge je Beograd. Promet usluge oslobođen je PDV sa pravom na odbitak prethodnog poreza, ako obveznik PDV poseduje dokaze propisane Pravilnikom o poreskim oslobođenjima.

10) Obveznik PDV pruža uslugu prevoza dobara u vezi sa tranzitom poreskom obvezniku koji ima sedište u Atini, a koji je istovremeno obveznik PDV u Republici Srbiji, od Ljubljane do Atine, preko teritorije Republike Srbije.

Mesto prometa usluge je Atina. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

7. Primeri za određivanje mesta prometa usluge prevoza dobara koji vrši strano lice
koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa Zakonom

1) Strano lice koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa Zakonom (u daljem tekstu: strano lice) pruža uslugu prevoza dobara od Beograda do Kraljeva poreskom obvezniku koji ima sedište u Novom Sadu.
Mesto prometa usluge je Novi Sad. Promet usluge oporezuje se PDV po poreskoj stopi od 20%. Poreski dužnik za predmetni promet je poreski obveznik – primalac usluge.

2) Strano lice pruža uslugu prevoza dobara od Beograda do Kraljeva poreskom obvezniku koji ima sedište u Parizu.
Mesto prometa usluge je Pariz. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

3) Strano lice pruža uslugu prevoza koja je povezana sa uvozom dobara od Pariza do Beograda poreskom obvezniku koji ima sedište u Novom Sadu.
Mesto prometa usluge je Novi Sad. Promet usluge oslobođen je PDV, ako je vrednost te usluge sadržana u osnovici za obračunavanje PDV za uvoz dobara i ako primalac usluge poseduje dokaze propisane Pravilnikom o poreskim oslobođenjima.

4) Strano lice pruža uslugu prevoza koja je povezana sa uvozom dobara od Pariza do Beograda poreskom obvezniku koji ima sedište u Rimu.
Mesto prometa usluge je Rim. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

5) Strano lice pruža uslugu prevoza u vezi sa izvozom dobara od Beograda do Pariza poreskom obvezniku koji ima sedište u Novom Sadu.
Mesto prometa usluge je Novi Sad. Promet usluge oslobođen je PDV, ako primalac usluge poseduje dokaze propisane Pravilnikom o poreskim oslobođenjima.

6) Strano lice pruža uslugu prevoza u vezi sa izvozom dobara od Beograda do Pariza poreskom obvezniku koji ima sedište u Parizu.
Mesto prometa usluge je Pariz. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

7) Strano lice pruža uslugu prevoza dobara od Pariza do Barselone poreskom obvezniku koji ima sedište u Beogradu.
Mesto prometa usluge je Beograd. Promet usluge oporezuje se PDV po poreskoj stopi od 20%. Poreski dužnik za predmetni promet je poreski obveznik – primalac usluge.

8) Strano lice pruža uslugu prevoza dobara od Pariza do Barselone poreskom obvezniku koji ima sedište u Rimu.
Mesto prometa usluge je Rim. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

9) Strano lice pruža uslugu prevoza koja je povezana sa tranzitom dobara od Minhena do Istambula, preko teritorije Republike Srbije, poreskom obvezniku koji ima sedište u Čačku.
Mesto prometa usluge je Čačak. Promet usluge oslobođen je PDV, ako primalac usluge poseduje dokaze propisane Pravilnikom o poreskim oslobođenjima.

10) Strano lice pruža uslugu prevoza koja je povezana sa tranzitom dobara od Minhena do Istambula, preko teritorije Republike Srbije, poreskom obvezniku koji ima sedište u Minhenu.
Mesto prometa usluge je Minhen. Promet usluge nije predmet oporezivanja PDV.

NAPOMENA: U slučaju kada uslugu prevoza dobara pruža nerezidentno pravno lice (strano lice ili obveznik PDV u Republici Srbiji) pravnom licu, odnosno preduzetniku iz Republike Srbije, isplatilac prihoda dužan je da po osnovu pružanja usluge prevoza dobara, u delu koji je faktički izvršen na teritoriji Republike Srbije, obračuna, obustavi i plati porez po odbitku u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica, odnosno zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana.“

 

 

 

 

„Na osnovu člana 23. stav 2. Zakona o državnoj upravi („Službeni glasnik RS“, br. 79/05, 101/07, 95/10 i 99/14),
Ministar finansija donosi

OBJAŠNJENJE
u vezi sa određivanjem mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava i drugih pokretnih stvari, od 1. aprila 2017. godine
(Mišljenje Ministarstva finansija RS broj: 011-00-240/2017-04 od 24.03.2017. godine)

1. Uvod

Od 1. aprila 2017. godine primenjuju se nova pravila za određivanje mesta prometa usluga, koja su propisana odredbama člana 12. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon, 142/14, 83/15 i 108/16 – u daljem tekstu: Zakon). U skladu sa navedenim pravilima, mesto prometa usluga određuje se u zavisnosti od toga da li se usluga pruža poreskom obvezniku ili licu koje nije poreski obveznik.

2. Određivanje poreskog obveznika kome se pruža usluga u cilju utvrđivanja mesta prometa
usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava i drugih pokretnih stvari

Za svrhu primene pravila koja se odnose na određivanje mesta prometa usluga, odredbom člana 12. stav 1. Zakona propisano je da se ovim članom određuje poreski obveznik isključivo za svrhu primene tih pravila.

Odredbama člana 12. stav 2. Zakona propisano je da kada uslugu pruža lice koje je obveznik PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:

1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;

2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave sa sedištem u Republici;

3) strana pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, registrovani za plaćanje poreza na potrošnju u državi u kojoj imaju sedište.

Saglasno odredbama člana 12. stav 3. Zakona, kada uslugu pruža strano lice koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:

1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;

2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave.

NAPOMENA: Poreski obveznik iz člana 12. st. 2. i 3. Zakona ne mora istovremeno da bude i obveznik PDV. Naime, pojedina lica koja, po prirodi stvari, nisu obveznici PDV (s obzirom da ne obavljaju delatnost u cilju ostvarivanja prihoda), primera radi humanitarne organizacije, smatraju se poreskim obveznicima iz člana 12. st. 2. i 3. Zakona.

3. Određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava i drugih pokretnih stvari – primena opšteg pravila i izuzetaka

Mesto prometa velikog broja usluga određuje se u skladu sa opštim pravilima propisanim odredbama člana 12. st. 4. i 5. Zakona, dok su za određivanje mesta prometa određenih usluga (navedenih u Zakonu) propisani izuzeci od primene opštih pravila. S tim u vezi, izuzeci od primene opštih pravila, a koji se odnose na usluge iznajmljivanja prevoznih sredstava i drugih pokretnih stvari, propisani su odredbama člana 12. stav 6. tač. 5) i 6) i tačka 7) podtačka (8) Zakona, i to za usluge:

1) iznajmljivanja prevoznih sredstava na kraći vremenski period, nezavisno od toga da li se usluge pružaju poreskom obvezniku ili licu koje nije poreski obveznik, u smislu da se mestom prometa tih usluga smatra mesto u kojem se prevozno sredstvo stvarno stavlja na korišćenje primaocu usluge (član 12. stav 6. tačka 5) Zakona);

2) iznajmljivanja prevoznih sredstava na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u smislu Zakona, koje se pružaju licu koje nije poreski obveznik, u smislu da se mestom prometa tih usluga smatra mesto u kojem to lice ima sedište, prebivalište ili boravište (član 12. stav 6. tačka 6) Zakona);

3) iznajmljivanja pokretnih stvari, osim prevoznih sredstava, koje se pružaju licu koje nije poreski obveznik, u smislu da se mestom prometa tih usluga smatra mesto sedišta, prebivališta ili boravišta primaoca usluga (član 12. stav 6. tačka 7) podtačka (8) Zakona).

Za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u smislu Zakona i usluga iznajmljivanja pokretnih stvari, osim prevoznih sredstava, koje se pružaju poreskom obvezniku, primenjuje se opšte pravilo propisano članom 12. stav 4. Zakona.

NAPOMENA: U cilju adekvatne primene navedenih zakonskih odredaba, neophodno je utvrditi da li je u konkretnom slučaju reč o iznajmljivanju dobara koja se smatraju prevoznim sredstvima i s tim u vezi da li se prevozna sredstva iznajmljuju na kraći vremenski period ili na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u smislu Zakona, ili je reč o iznajmljivanju pokretnih stvari koja se ne smatraju prevoznim sredstvima u smislu Zakona.

3.1. Prevozna sredstva

Pravilnikom o utvrđivanju prevoznih sredstava za svrhu određivanja mesta prometa usluga iznajmljivanja tih sredstava, u smislu Zakona o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, broj 21/17 – u daljem tekstu: Pravilnik), članom 2. stav 1. propisano je da se prevoznim sredstvima, u smislu člana 12. stav 6. tač. 5), 6) i tačka 7) podtačka (8) Zakona, smatraju vozila i druga dobra namenjena prevozu lica ili stvari, sa ili bez motora.

Prema stavu 2. istog člana Pravilnika, prevoznim sredstvima iz stava 1. ovog člana smatraju se naročito:

1) drumska vozila, i to: autobus, minibus, kamion, vozilo za kombinovani prevoz lica i stvari, putnički automobil, moped, motocikl, tricikl, četvorocikl, bicikl, kamp kućica i kamp prikolica;

2) prikolice i poluprikolice;

3) železnički vagoni;

4) plovila, i to: brod, jahta, čamac, barža i skela;

5) vazduhoplovi, i to: avion, helikopter i jedrilica, uključujući paraglajder i balon;

6) vozila posebno namenjena prevozu bolesnih i povređenih lica;

7) traktori i motokultivatori;

8) invalidska kolica.

Vozila koja nisu namenjena prevozu lica ili stvari (npr. železničko vučno vozilo, brod tegljač, brod potiskivač, pokretni kran, viljuškar, bager, kombajn, trkački automobili i dr), kao i kontejneri, palete i sl, ne smatraju se prevoznim sredstvima iz stava 1. ovog člana (stav 3. člana 2. Pravilnika).

Saglasno navedenom, prevoznim sredstvima smatraju se dobra navedena u članu 2. stav 2. Pravilnika i druga dobra koja su namenjena prevozu lica ili stvari, sa ili bez motora, dok se pokretnim stvarima, koja se ne smatraju prevoznim sredstvima, smatraju sva vozila i druga dobra, koja nisu namenjena prevozu lica ili stvari.

3.2. Kraći vremenski period

Kraćim vremenskim periodom iz stava 6. tačka 5) ovog člana smatra se neprekidni vremenski period koji nije duži od 30 dana, a ako se radi o plovilima od 90 dana (član 12. stav 8. Zakona).

3.3. Primeri za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava na kraći vremenski period (član 12. stav 6. tačka 5) Zakona – nezavisno od toga da li se usluga pruža poreskom obvezniku ili licu koje nije poreski obveznik)

1) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 30 dana.

Mesto prometa usluge je Budimpešta. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

2) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Barseloni, na period od 30 dana.

Mesto prometa usluge je Budimpešta. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

3) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Nišu, na period od 21 dan.

Mesto prometa usluge je Subotica. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

4) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Sofiji, na period od 21 dan.

Mesto prometa usluge je Subotica. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

5) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 3 dana.

Mesto prometa usluge je Podgorica. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

6) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa boravištem u Beču, na period od 3 dana.

Mesto prometa usluge je Podgorica. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

7) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 5 dana.

Mesto prometa usluge je Beograd. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

8) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Beču, na period od 5 dana.

Mesto prometa usluge je Beograd. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

9) Obveznik PDV iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Novom Sadu, na period od 75 dana.

Mesto prometa usluge je Nica. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

10) Strano lice koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa Zakonom (u daljem tekstu: strano lice) iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 30 dana.

Mesto prometa usluge je Budimpešta. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Kragujevcu nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.

11) Strano lice iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem iz Niša, na period od 21 dan.

Mesto prometa usluge je Subotica. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Nišu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

12) Strano lice iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 3 dana.

Mesto prometa usluge je Podgorica. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.

13) Strano lice iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 5 dana.

Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

14) Strano lice iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje je poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu, na period od 90 dana.

Mesto prometa usluge je Nica. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.

3.4. Primeri za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u skladu sa Zakonom (član 12. stav 4. Zakona – kada se usluga pruža poreskom obvezniku, odnosno član 12. stav 6. tačka 6) Zakona – kada se usluga pruža licu koje nije poreski obveznik)

1) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 45 dana.

Mesto prometa usluge je Kragujevac. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.

2) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Barseloni, na period od 45 dana.

Mesto prometa usluge je Barselona. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

3) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Nišu, na period od 60 dana.

Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

4) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Banja Luci, na period od 60 dana.

Mesto prometa usluge je Banja Luka. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

5) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 32 dana.

Mesto prometa usluge je Užice. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

6) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa boravištem u Beču, na period od 32 dana.

Mesto prometa usluge je Beč. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

7) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 120 dana.

Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

8) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Beču, na period od 120 dana.

Mesto prometa usluge je Beč. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

9) Obveznik PDV iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Beogradu, na period od 95 dana.

Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.

10) Strano lice iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 50 dana.

Mesto prometa usluge je Kragujevac. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Kragujevcu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

11) Strano lice iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Nišu, na period od 45 dana.

Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Nišu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

12) Strano lice iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 35 dana.

Mesto prometa usluge je Užice. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

13) Strano lice iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 60 dana.

Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

14) Strano lice iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje je poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu, na period od 120 dana,

Mesto prometa usluge je Novi Sad. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

3.5. Primeri za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja pokretnih stvari, osim prevoznih sredstava (član 12. stav 4. Zakona – kada se usluga pruža poreskom obvezniku, odnosno član 12. stav 6. tačka 7) podtačka (8) Zakona – kada se usluga pruža licu koje nije poreski obveznik)

1) Obveznik PDV iznajmljuje građevinsku mašinu poreskom obvezniku sa sedištem u Beogradu.

Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.

2) Obveznik PDV iznajmljuje kontejner poreskom obvezniku sa sedištem u Skoplju.

Mesto prometa usluge je Skoplje. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

3) Obveznik PDV iznajmljuje kompjutersku opremu predstavništvu stranog pravnog lica koje se nalazi u Beogradu. Reč je o predstavništvu koje se ne smatra stalnom poslovnom jedinicom iz člana 8. stav 5. Zakona, ali se smatra stalnom poslovnom jedinicom iz člana 12. Zakona.

Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.

4) Obveznik PDV iznajmljuje haljinu fizičkom licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Kruševcu.
Mesto prometa usluge je Kruševac. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.

5) Obveznik PDV iznajmljuje video-bim licu koje nije poreski obveznik sa sedištem u Sarajevu.

Mesto prometa usluge je Sarajevo. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

6) Obveznik PDV iznajmljuje nameštaj – stolove i stolice fizičkom licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Segedinu.

Mesto prometa usluge je Segedin. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.

7) Strano lice iznajmljuje brod ledolomac poreskom obvezniku sa sedištem u Beogradu.

Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Beogradu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

8) Strano lice iznajmljuje kombajn poreskom obvezniku sa sedištem u Vršcu.

Mesto prometa usluge je Vršac. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Vršcu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

9) Strano lice iznajmljuje bager ogranku u Moskvi poreskog obveznika sa sedištem u Kraljevu.

Mesto prometa usluge je Moskva. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Kraljevu nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.

10) Strano lice iznajmljuje planinarsku opremu fizičkom licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Zaječaru.

Mesto prometa usluge je Zaječar. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Zaječaru, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.

NAPOMENE:

1. U slučaju kada predmetne usluge pruža nerezidentno pravno lice (strano lice ili obveznik PDV u Republici Srbiji) pravnom licu, odnosno preduzetniku iz Republike Srbije, isplatilac prihoda dužan je da po osnovu tih usluga obračuna, obustavi i plati porez po odbitku u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica, odnosno zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana.

2. Po osnovu postupaka privremenog uvoza prevoznih sredstava ili drugih pokretnih stvari odobrenih od 1. aprila 2017. godine, odnosno pre 1. aprila 2017. godine, na osnovu ugovora čiji su predmet usluge iznajmljivanja tih dobara, a za koje je mesto prometa, u skladu sa članom 12. Zakona, u Republici Srbiji, nadležni carinski organ, počev od 1. aprila 2017. godine, ne obračunava i ne naplaćuje PDV, već PDV obračunava i plaća poreski dužnik u skladu sa Zakonom. Naime, ako promet navedenih usluga vrši obveznik PDV (domaći ili strani), poreski dužnik za taj promet je obveznik PDV – pružalac usluga u skladu sa članom 10. stav 1. tačka 1) Zakona, a ako promet usluga vrši strano lice, poreski dužnik je primalac usluga u skladu sa članom 10. stav 1. tačka 3) Zakona.“

 

Korisni linkovi: