Zakon o platnim uslugama (septembar 2015.)

SADRŽAJ:

ZAKON O PLATNIM USLUGAMA (“Sl. glasnik RS”, br. 139/14)

 

Deo prvi
UVODNE ODREDBE (čl. 1. do čl. 7.)

 

• Predmet zakona (član 1.)
• Značenje pojedinih pojmova (član 2.)
• Isključenja iz oblasti primene (član 3.)
• Vrste platnih usluga (član 4.)
• Odnos prema propisima kojima se uređuje devizno poslovanje (član 5.)
• Zaštita prava i interesa korisnika platnih usluga i imalaca elektronskog novca (član 6.)
• Upravni postupak (član 7.)

Deo drugi
USLOVI I NAČIN PRUŽANJA PLATNIH USLUGA (čl. 8. do čl. 105.)

Glava I – OPŠTI USLOVI PRUŽANJA PLATNIH USLUGA (čl. 8. do čl. 13.)

• Platne transakcije koje su predmet pružanja platnih usluga (član 8.)
• Odstupanje od utvrđenih uslova za pružanje platnih usluga (član 9.)
• Pružaoci platnih usluga (član 10.)
• Platne usluge koje pruža javni poštanski operator (član 11.)
• Naknade pružaoca platnih usluga (član 12.)
• Oglašavanje i pružanje informacija (član 13.)

Glava II – UGOVOR O PLATNIM USLUGAMA I INFORMISANJE KORISNIKA PLATNIH USLUGA (čl. 14. do čl. 32.)

• Predmet i vrste ugovora o platnim uslugama (čl. 14. i čl. 15.)
  • Predmet ugovora o platnim uslugama (član 14.)
  • Vrste ugovora o platnim uslugama (član 15.)
• Okvirni ugovor (čl. 16. do čl. 25.)
  • Sadržina i forma okvirnog ugovora (član 16.)
  • Dostavljanje informacija u predugovornoj fazi (član 17.)
  • Izmene i dopune okvirnog ugovora na predlog pružaoca platnih usluga (član 18.)
  • Promene kamatne stope i kursa zamene valuta (član 19.)
  • Raskid, odnosno ništavost okvirnog ugovora koje zahteva korisnik platnih usluga (član 20.)
  • Pravo pružaoca platnih usluga na raskid okvirnog ugovora (član 21.)
  • Informacije za platioca pre i nakon izvršenja pojedinačne platne transakcije (član 22.)
  • Informacije za primaoca plaćanja nakon izvršenja pojedinačne platne transakcije (član 23.)
  • Predugovorne informacije i okvirni ugovor o platnom instrumentu za plaćanja male novčane vrednosti (član 24.)
  • Informacije pre i nakon izvršenja pojedinačne platne transakcije kod platnog instrumenta za plaćanja male novčane vrednosti (član 25.)
• Ugovor o jednokratnoj platnoj transakciji (čl. 26. do čl. 29.)
  • Prethodne informacije o jednokratnoj platnoj transakciji (član 26.)
  • Informacije za platioca nakon prijema platnog naloga za izvršenje jednokratne platne transakcije (član 27.)
  • Informacije za primaoca plaćanja nakon izvršenja jednokratne platne transakcije (član 28.)
  • Izuzeće od obaveze pružanja informacija kod jednokratne platne transakcije (član 29.)
• Izuzeci u vezi sa okvirnim ugovorom i informisanjem korisnika platnih usluga kod međunarodnih platnih transakcija i platnih transakcija u valuti trećih država (član 30.)
• Druge informacije koje se pružaju korisniku platnih usluga (čl. 31. i čl. 32.)
  • Informacije o popustima i posebnim naknadama (član 31.)
  • Informacije utvrđene drugim propisima (član 32.)

Glava III – IZVRŠAVANJE PLATNIH TRANSAKCIJA (čl. 33. do čl. 67.)

• Uslovi i način izvršenja platne transakcije (čl. 33. do čl. 46.)
  • Saglasnost platioca za izvršenje platne transakcije (član 33.)
  • Oblik i sadržina platnog naloga (član 34.)
  • Prijem platnog naloga (član 35.)
  • Odbijanje izvršenja platnog naloga (član 36.)
  • Opoziv platnog naloga (član 37.)
  • Neopozivost platnog naloga (član 38.)
  • Valuta platne transakcije (član 39.)
  • Naknade pružaoca platnih usluga u vezi sa izvršenjem platne transakcije (član 40.)
  • Popusti i naknade primaoca plaćanja (član 41.)
  • Rok za izvršenje platne transakcije za platiočevog pružaoca platnih usluga (član 42.)
  • Dostavljanje platnog naloga preko pružaoca platnih usluga primaoca plaćanja (član 43.)
  • Izvršenje platne transakcije primaocu plaćanja (član 44.)
  • Datum valute zaduženja i datum valute odobrenja (član 45.)
  • Datum valute i raspolaganje novčanim sredstvima u slučaju uplate gotovog novca na platni račun (član 46.)
• Upotreba platnih instrumenata (čl. 47. do čl. 49.)
  • Obaveze korisnika platnih usluga u vezi s platnim instrumentom (član 47.)
  • Obaveze pružaoca platnih usluga u vezi s platnim instrumentom (član 48.)
  • Ograničenje korišćenja platnog instrumenta (član 49.)
• Odgovornost u vezi sa izvršenjem platnih transakcija i povraćaj iznosa platne transakcije (čl. 50. do čl. 63.)
  • Odgovornost platiočevog pružaoca platnih usluga za neodobrenu platnu transakciju (član 50.)
  • Odgovornost platioca za neodobrenu platnu transakciju (član 51.)
  • Isključenje odgovornosti za neodobrene platne transakcije u elektronskom novcu (član 52.)
  • Odgovornost za neizvršenu ili nepravilno izvršenu platnu transakciju koju je inicirao platilac (član 53.)
  • Odgovornost za neizvršenu ili nepravilno izvršenu platnu transakciju koju je inicirao primalac plaćanja ili platilac preko primaoca plaćanja (član 54.)
  • Odgovornost za korišćenje jedinstvene identifikacione oznake (član 55.)
  • Prava i obaveze pružalaca platnih usluga kod pojedinih slučajeva nepravilnog izvršenja platne transakcije (član 56.)
  • Odgovornost posrednika za neizvršenu ili nepravilno izvršenu platnu transakciju (član 57.)
  • Obaveza utvrđivanja toka novčanih sredstava u slučaju neizvršene ili nepravilno izvršene platne transakcije (član 58.)
  • Odgovornost za štetu nastalu zbog neodobrene, neizvršene ili nepravilno izvršene platne transakcije (član 59.)
  • Teret dokazivanja izvršenja platne transakcije (član 60.)
  • Obaveštenje, odnosno zahtev kao uslov za povraćaj iznosa ili pravilno izvršenje platne transakcije (član 61.)
  • Isključenje odgovornosti usled više sile ili zakona (član 62.)
  • Povraćaj iznosa odobrene i pravilno izvršene platne transakcije (član 63.)
• Posebna pravila za izvršavanje pojedinih platnih transakcija (čl. 64. do čl. 67.)
  • Izvršenje međunarodnih platnih transakcija i platnih transakcija u valuti trećih država (član 64.)
  • Izvršenje platnih transakcija po osnovu platnih instrumenata za plaćanja male novčane vrednosti (član 65.)
  • Izvršenje platnih transakcija po osnovu menica (član 66.)
  • Zaduženje platnog računa bez platnog naloga (član 67.)

Glava IV – PLATNI RAČUNI (čl. 68. do čl. 73.)

• Vrste platnih računa (član 68.)
• Zajednički platni račun (član 69.)
• Tekući račun (član 70.)
• Računi koje vodi Narodna banka Srbije (član 71.)
• Usklađivanje podataka u vezi s tekućim računima (član 72.)
• Jedinstveni registar računa (član 73.)

Glava V – TAJNOST I ZAŠTITA PODATAKA O PLATNIM USLUGAMA (čl. 74. i čl. 75.)

• Tajnost podataka o platnim uslugama (član 74.)
• Zaštita podataka o ličnosti u vezi s platnim uslugama (član 75.)

Glava VI – PLATNE INSTITUCIJE (čl. 76. do čl. 105.)

• Statusne odredbe (čl. 76. do čl. 81.)
  • Pravna forma (član 76.)
  • Primena zakona kojim se uređuju privredna društva (član 77.)
  • Poslovi platne institucije (član 78.)
  • Hibridna platna institucija (član 79.)
  • Članovi organa upravljanja i lica koja neposredno rukovode poslovima pružanja platnih usluga u platnoj instituciji (član 80.)
  • Lice s kvalifikovanim učešćem u platnoj instituciji (član 81.)
• Dozvola za pružanje platnih usluga (čl. 82. do čl. 87.)
  • Davanje dozvole za pružanje platnih usluga (član 82.)
  • Početni kapital platne institucije (član 83.)
  • Odbijanje zahteva za davanje dozvole za pružanje platnih usluga (član 84.)
  • Dopuna dozvole za pružanje platnih usluga (član 85.)
  • Promena okolnosti posle davanja dozvole za pružanje platnih usluga (član 86.)
  • Prestanak važenja dozvole za pružanje platnih usluga (član 87.)
• Poslovanje platne institucije (čl. 88. do čl. 100.)
  • Poslovanje u skladu s propisanim zahtevima (član 88.)
  • Sistem upravljanja i sistem unutrašnjih kontrola (član 89.)
  • Minimalni kapital (član 90.)
  • Promena visine minimalnog kapitala (član 91.)
  • Prijem novčanih sredstava korisnika platnih usluga (član 92.)
  • Zaštita novčanih sredstava korisnika platnih usluga (član 93.)
  • Zaštita novčanih sredstava koja su delom namenjena izvršenju platne transakcije (član 94.)
  • Davanje kredita povezanih s platnim uslugama (član 95.)
  • Postupanje u skladu sa zakonom kojim se uređuju sprečavanje pranja novca i finansiranja terorizma (član 96.)
  • Čuvanje podataka i dokumentacije (član 97.)
  • Poslovne knjige i finansijski izveštaji platne institucije (član 98.)
  • Revizija finansijskih izveštaja platne institucije (član 99.)
  • Dostavljanje finansijskih izveštaja Narodnoj banci Srbije (član 100.)
• Pružanje platnih usluga platne institucije preko ogranka, zastupnika i poveravanjem poslova drugom licu (čl. 101. do čl. 104.)
  • Odgovornost platne institucije (član 101.)
  • Pružanje platnih usluga platne institucije preko zastupnika u Republici Srbiji (član 102.)
  • Poveravanje operativnih poslova platne institucije drugom licu (član 103.)
  • Pružanje platnih usluga na teritoriji treće države (član 104.)
• Registar platnih institucija (član 105.)
  • Sadržina i način vođenja registra platnih institucija (član 105.)

Deo treći
ELEKTRONSKI NOVAC (čl. 106. do čl. 139.)

Glava I – IZDAVANJE, PRIHVATANJE I OTKUP ELEKTRONSKOG NOVCA (čl. 106. do čl. 113.)

• Izdavaoci elektronskog novca (član 106.)
• Javni poštanski operator kao izdavalac elektronskog novca (član 107.)
• Ugovor između izdavaoca i imaoca elektronskog novca kome se izdaje elektronski novac (član 108.)
• Izdavanje elektronskog novca (član 109.)
• Zabrana plaćanja kamate imaocu elektronskog novca (član 110.)
• Prihvatanje elektronskog novca (član 111.)
• Otkup elektronskog novca (član 112.)
• Tajnost i zaštita podataka o elektronskom novcu (član 113.)

Glava II – INSTITUCIJE ELEKTRONSKOG NOVCA (čl. 114. do čl. 139.)

• Statusne odredbe (čl. 114. do čl. 117.)
  • Pravna forma (član 114.)
  • Primena zakona kojim se uređuju privredna društva (član 115.)
  • Poslovi institucije elektronskog novca (član 116.)
  • Članovi organa upravljanja i lica koja će neposredno rukovoditi poslovima izdavanja elektronskog novca u instituciji elektronskog novca (član 117.)
• Kvalifikovano učešće u instituciji elektronskog novca (čl. 118. do čl. 126.)
  • Prethodna saglasnost za sticanje, odnosno uvećanje kvalifikovanog učešća (član 118.)
  • Uslovi za sticanje, odnosno uvećanje kvalifikovanog učešća (član 119.)
  • Zajedničko nastupanje kod sticanja, odnosno uvećanja kvalifikovanog učešća (član 120.)
  • Otuđenje, odnosno umanjenje kvalifikovanog učešća (član 121.)
  • Pravne posledice nedozvoljenog sticanja, odnosno uvećanja kvalifikovanog učešća (član 122.)
  • Ukidanje saglasnosti za sticanje, odnosno uvećanje kvalifikovanog učešća (član 123.)
  • Sticanje, odnosno uvećanje kvalifikovanog učešća uz naknadnu saglasnost (član 124.)
  • Dostavljanje informacija u vezi s kvalifikovanim učešćem (član 125.)
  • Izuzeci kod institucija elektronskog novca koje obavljaju druge poslovne aktivnosti (član 126.)
• Dozvola za izdavanje elektronskog novca (čl. 127. i čl. 128.)
  • Davanje dozvole za izdavanje elektronskog novca (član 127.)
  • Početni kapital institucije elektronskog novca (član 128.)
• Poslovanje institucije elektronskog novca (čl. 129. do čl. 138.)
  • Stabilno i sigurno poslovanje institucije elektronskog novca (član 129.)
  • Minimalni kapital institucije elektronskog novca (član 130.)
  • Promena visine minimalnog kapitala (član 131.)
  • Prijem novčanih sredstava imalaca elektronskog novca (član 132.)
  • Zaštita novčanih sredstava imalaca elektronskog novca i korisnika platnih usluga (član 133.)
  • Shodna primena odredaba o poslovanju i finansijskom izveštavanju platnih institucija na institucije elektronskog novca (član 134.)
  • Izdavanje elektronskog novca i pružanje platnih usluga preko ogranka (član 135.)
  • Izdavanje elektronskog novca i pružanje platnih usluga preko zastupnika i poveravanjem pojedinih operativnih poslova drugom licu (član 136.)
  • Distribucija i otkup elektronskog novca preko trećeg lica (član 137.)
  • Odgovornost institucije elektronskog novca (član 138.)
• Registar institucija elektronskog novca (član 139.)
  • Sadržina i način vođenja registra institucija elektronskog novca (član 139.)

Deo četvrti PLATNI SISTEMI (čl. 140. do čl. 172.)

 

Glava I – OSNOVNE KARAKTERISTIKE PLATNOG SISTEMA (čl. 140. do čl. 149.)

• Platni sistem u Republici Srbiji (član 140.)
• Povezani platni sistemi (član 141.)
• Poslovi u platnom sistemu (član 142.)
• Učesnici u platnom sistemu (član 143.)
• Operator platnog sistema (član 144.)
• Narodna banka Srbije kao operator (član 145.)
• Članovi organa upravljanja operatora, lica koja neposredno rukovode radom platnog sistema i lice s kvalifikovanim učešćem u operatoru (član 146.)
• Agent za poravnanje (član 147.)
• Pravila rada platnog sistema (član 148.)
• Uslovi za učestvovanje u platnom sistemu (član 149.)

Glava II – DOZVOLA ZA RAD PLATNOG SISTEMA (čl. 150. do čl. 155.)

• Dozvola kao uslov za rad platnog sistema (član 150.)
• Zahtev za davanje dozvole za rad platnog sistema (član 151.)
• Početni kapital operatora (član 152.)
• Odbijanje zahteva za davanje dozvole za rad platnog sistema (član 153.)
• Promena okolnosti posle davanja dozvole za rad platnog sistema (član 154.)
• Prestanak važenja dozvole za rad platnog sistema (član 155.)

Glava III – POSLOVANJE PLATNOG SISTEMA (čl. 156. do čl. 165.)

• Obezbeđivanje stabilnog i sigurnog rada platnog sistema (član 156.)
• Minimalni kapital operatora (član 157.)
• Izmene i dopune pravila rada platnog sistema (član 158.)
• Poveravanje operativnih poslova operatora drugom licu (član 159.)
• Čuvanje podataka i dokumentacije nastale u platnom sistemu (član 160.)
• Poslovne knjige, finansijski izveštaji i revizija finansijskih izveštaja operatora (član 161.)
• Dostavljanje finansijskih izveštaja operatora Narodnoj banci Srbije (član 162.)
• Dostupnost informacija i podataka o platnom sistemu (član 163.)
• Primena pojedinih odredaba ove glave na platne sisteme čiji je operator Narodna banka Srbije (član 164.)
• Evidencija platnih sistema (član 165.)

Glava IV – KONAČNOST PORAVNANJA U BITNOM PLATNOM SISTEMU (čl. 166. do čl. 172.)

• Bitan platni sistem (član 166.)
• Trenutak prihvatanja i neopozivosti naloga za prenos (član 167.)
• Neopozivost netiranja i naloga za prenos u slučaju nastupanja nesposobnosti izmirivanja obaveza učesnika (član 168.)
• Nastupanje nesposobnosti izmirivanja obaveza učesnika (član 169.)
• Obaveza obaveštavanja (član 170.)
• Prava primaoca sredstava obezbeđenja u slučaju nastupanja nesposobnosti izmirivanja obaveza davaoca sredstava obezbeđenja (član 171.)
• Dostupnost informacija i podataka o bitnom platnom sistemu (član 172.)

Deo peti
NADZOR (čl. 173. do čl. 191.)

Glava I – PREDMET I NAČIN VRŠENJA NADZORA (čl. 173. do čl. 182.)

• Propisi koji se primenjuju na nadzor (član 173.)
• Predmet nadzora (član 174.)
• Način vršenja nadzora (član 175.)
• Podaci i dokumentacija koji se dostavljaju Narodnoj banci Srbije (član 176.)
• Tajnost podataka u vršenju nadzora (član 177.)
• Saradnja Narodne banke Srbije s drugim nadležnim organima (član 178.)
• Neposredni nadzor (član 179.)
• Zapisnik o nadzoru (član 180.)
• Zaključak o obustavi postupka (član 181.)
• Provera i zabrana neovlašćenog pružanja platnih usluga, izdavanja elektronskog novca i upravljanja radom platnog sistema (član 182.)

Glava II – MERE U POSTUPKU NADZORA (čl. 183. do čl. 191.)

• Preduzimanje mera (član 183.)
• Preporuka (član 184.)
• Pismena opomena (član 185.)
• Nalozi i mere za otklanjanje utvrđenih nepravilnosti (član 186.)
• Izricanje novčane kazne (član 187.)
• Oduzimanje dozvole za pružanje platnih usluga (član 188.)
• Oduzimanje dozvole za izdavanje elektronskog novca (član 189.)
• Oduzimanje dozvole za rad platnog sistema (član 190.)
• Diskreciono pravo Narodne banke Srbije (član 191.)

Deo šesti
ODREDBE KOJE SE PRIMENJUJU NAKON PRISTUPANJA REPUBLIKE SRBIJE EVROPSKOJ UNIJI (čl. 192. do čl. 213.)

• Pružalac platnih usluga iz države članice, odnosno treće države (član 192.)
• Prekogranična platna transakcija i platna transakcija u evrima ili drugoj valuti države članice (član 193.)
• Informacija u vezi s promenom valute plaćanja (član 194.)
• Rok za izvršenje prekogranične platne transakcije i platne transakcije u evrima ili drugoj valuti države članice (član 195.)
• Zaštita novčanih sredstava korisnika platnih usluga u državi članici (član 196.)
• Pružanje platnih usluga platne institucije na teritoriji druge države članice neposredno ili preko ogranka (član 197.)
• Pružanje platnih usluga platne institucije preko zastupnika na teritoriji druge države članice (član 198.)
• Pružanje platnih usluga platne institucije iz države članice na teritoriji Republike Srbije (član 199.)
• Izdavaoci elektronskog novca iz države članice, odnosno treće države (član 200.)
• Izdavanje elektronskog novca i pružanje platnih usluga institucije elektronskog novca na teritoriji druge države članice (član 201.)
• Distribucija i otkup elektronskog novca institucije elektronskog novca u državi članici (član 202.)
• Izdavanje elektronskog novca i pružanje platnih usluga institucije elektronskog novca iz države članice u Republici Srbiji (član 203.)
• Izdavanje elektronskog novca i pružanje platnih usluga institucije elektronskog novca iz treće države u Republici Srbiji član 204.)
• Distribucija i otkup elektronskog novca institucije elektronskog novca iz države članice preko trećeg lica u Republici Srbiji (član 205.)
• Podaci o prekograničnom pružanju usluga koji se upisuju u registre (član 206.)
• Učesnici u platnom sistemu, operator i agent za poravnanje iz države članice, odnosno treće države (član 207.)
• Nastupanje nesposobnosti izmirivanja obaveza stranog učesnika (član 208.)
• Prava države članice i centralnih banaka u Evropskoj uniji kao primalaca sredstava obezbeđenja (član 209.)
• Nadzor nad pružaocima platnih usluga, izdavaocima elektronskog novca i operatorom iz države članice, odnosno treće države (član 210.)
• Saradnja s nadležnim organima Evropske unije ili drugih država članica pri vršenju nadzora (član 211.)
• Saradnja s nadležnim organima države članice domaćina u vršenju nadzora u toj državi (član 212.)
• Saradnja s nadležnim organima matične države članice u vršenju nadzora nad subjektom nadzora iz te države koji posluje u Republici Srbiji (član 213.)

Deo sedmi
KAZNENE ODREDBE (čl. 214. do čl. 220.)

Glava I – NOVČANE KAZNE (čl. 214. do čl. 217.)

• Novčana kazna u postupku ostvarivanja zaštite prava i interesa korisnika platnih usluga i imalaca elektronskog novca (član 214.)
• Novčana kazna pružaocu platnih usluga (član 215.)
• Novčana kazna izdavaocu elektronskog novca (član 216.)
• Novčane kazne koje se primenjuju nakon pristupanja – Republike Srbije Evropskoj uniji (član 217.)

Glava II – PREKRŠAJI (čl. 218. do čl. 220.)

• Prekršaji pravnih lica, preduzetnika i fizičkih lica (član 218.)
• Prekršaj spoljnog revizora (član 219.)
• Prekršaji odgovornih lica u Narodnoj banci Srbije (član 220.)

Deo osmi
PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE (čl. 221. do čl. 232.)

• Usklađivanje poslovanja banaka (član 221.)
• Primena ovog zakona na platne transakcije inicirane do dana početka njegove primene (član 222.)
• Domaća platna transakcija u dinarima između rezidenata i nerezidenata (član 223.)
• Značenje pojma treće države (član 224.)
• Institucije elektronskog novca iz trećih država koje posluju u skladu sa Zakonom o deviznom poslovanju (član 225.)
• Obaveštenje javnog poštanskog operatora (član 226.)
• Podnošenje zahteva za davanje dozvola (član 227.)
• Podnošenje zahteva za davanje dozvola za rad platnog sistema (član 228.)
• Kontinuitet platnih sistema Narodne banke Srbije (član 229.)
• Podzakonski akti Narodne banke Srbije (član 230.)
• Prestanak važenja odredaba Zakona o platnom prometu (član 231.)
• Stupanje na snagu (član 232.)

 

 

Odredbe Zakona o platnom prometu (“Sl. list SRJ”, br. 3/02 i 5/03 i “Sl. glasnik RS”, br. 43/04, 62/06, 111/09 i 31/11) koje ostaju na snazi i početkom primene Zakona o platnim uslugama (shodno članu 231. Zakona o platnim uslugama)